1td_Inhahoiky003

Tu Ðức

. . .

Hai loại tư tưởng trên gây ra những phản ứng khác nhau. Lúc nghĩ đến chuyện đời, I-Nhã cảm thấy rất thích thú, nhưng khi hết nghĩ đến thì ông cảm thấy khô khan và trống rỗng. Trái lại, lúc nghĩ đến việc đi chân không đến Ðất Thánh, không ăn uống gì trừ rau cỏ và sống khắc khổ như các Thánh đã sống thì ông cảm thấy rất phấn khởi, không những trong lúc nghĩ đến, mà cả khi hết còn nghĩ đến nữa, ông vẫn cảm thấy vui và hài lòng.

8. Lúc bấy giờ ông chưa để ý phân tích kỹ các phản ứng khác nhau đó. Cho tới khi nhận ra, ông lấy làm lạ và bắt đầu suy nghĩ mà tự hỏi tại sao sau khi nghĩ đến việc này thì thấy buồn, nhưng sau khi nghĩ đến việc kia lại thấy vui. Từ đó, ông khám phá ra hai phản ứng khác nhau và ảnh hưởng trên tâm hồn: một thứ do ma quỉ bày ra, còn một thứ khác do Thiên Chúa soi sáng.(8)

9. Nhờ đọc sách và cảm nhận được cuộc đời mình dưới một luồng sáng mới, I-Nhã ý thức cần phải ăn năn hối cải.(9) Từ đó ông cảm thấy có ý muốn noi guơng các Thánh, muốn làm những gì y hệt như các Thánh đã làm, nhờ ơn Chúa giúp. Có một việc ông muốn làm trên hết: đó là khi nào khoẻ mạnh lại, ông sẽ đi tận Giêrusalem đồng thời tự đánh tội và nhịn ăn với tất cả lòng sốt mến của một tâm hồn hăng say.

10. Nhờ ý muốn Thánh thiện này, các chuyện phù phiếm kia dần dần bị quên lãng, và I-Nhã được củng cố tinh thần bởi một thị kiến thiêng liêng như sau:

Một đêm kia khi thức giấc, ông nhìn thấy hình dạng Ðức Mẹ với Chúa Hài Ðồng trong một lúc lâu. Nhờ xem thấy hình ảnh đó, ông cảm thấy tâm hồn phấn khởi lạ thường, đồng thời ghê tởm tất cả quãng đời quá khứ, đặc biệt là những đam mê xác thịt. Ông có cảm tưởng tất cả những hình ảnh cũ bị tẩy xoá trong tâm hồn. Từ giây phút đó trở đi (cho đến tháng 8 năm 1553 khi cuốn sách nầy được viết), không một lần nào ông nghĩ đến các đam mê xác thịt mà lấy làm thích thú nữa. Với kết quả như thế, thì chắc là thị kiến do Chúa mà đến, mặc dù I-Nhã chưa dám định quả quyết, nhưng chỉ kể chuyện đã xảy ra thôi. Tuy nhiên, ông anh và tất cả mọi người trong nhà nhìn thấy cách thức cư xử bên ngoài, đều nhận thấy được rằng I-Nhã đang thay đổi bên trong.(10)

11. Tuy nhiên, ông cứ điềm nhiên tiếp tục đọc sách và nghĩ đến những việc ông sẽ làm. Mỗi lần nói chuyện với người trong nhà, ông chỉ nói đến Chúa để giúp đỡ họ. Vì đọc sách thiêng liêng thấy có ích lợi, I-Nhã nẩy ý muốn chép một số đoạn chính trong đời sống của Chúa và các Thánh. Ông lấy một tập vở và bắt đầu biên chép các đoạn sách. Lời Chúa ông viết bằng mực đỏ, lời Ðức Mẹ ông viết bằng mực xanh rất cẩn thận trên giấy láng có hàng kẻ. Nét chữ của ông rất đẹp nên cả cuốn vở trở nên vô cùng hấp dẫn. Suốt ngày I-Nhã chỉ lo chép sách và cầu nguyện. Ông thấy phấn khởi, nhất là khi nhìn lên bầu trời và các vì sao. Nhìn nhiều lần và nhìn rất lâu, nhờ đó mà ông cảm thấy đủ nghị lực để phục vụ Chúa. Ông hay nghĩ đến dự tính đi Giêrusalem, và mong chóng được bình phục để lên đường.

12. Ông dự tính thêm sau khi đi Giêrusalem về, ông sẽ sống khắc khổ tại một đan viện khổ tu ở Sevilla. Ông sẽ giấu tên để khỏi được kính nể và ông sẽ chỉ ăn rău cỏ mà thôi. Nhưng sau đó khi nghĩ mình có thể sống khắc khổ khi đi khắp thiên hạ, ông cảm thấy không còn muốn dừng chân tại đan viện, vì e rằng sẽ không được phép tự hành hạ mình đủ. Dù vậy lúc sắp sửa lên đường đi tới Burgos, ông đã nhờ một người ở hỏi dùm luật lệ ở đan viện, và ông thấy hài lòng. Tuy nhiên vì những lý do nói trên, và vì lúc bấy giờ ông chỉ nghĩ đến việc sửa soạn ra đi, nên việc vào đan viện ông không mấy để ý đến mà quyết định để khi về mới tính tiếp.

Thấy tạm khoẻ lại và có thể lên đường, I-Nhã nói với ông anh: “Thưa anh, Công Tước Najera, như anh biết, đã hay tin em khỏi rồi. 'Có lẽ em nên đi thăm ông hiện đang ở Navarrete.'” Ông anh đã đưa I-Nhã đi vào một phòng, rồi tiếp đến sang phòng thứ hai, và với tất cả niềm trìu mến, cố gắng thuyết phục em đừng lao mình vào một cuộc phiêu lưu nguy hiểm. Ông nhắc nhở I-Nhã rằng: "Bao nhiêu người đang tin tưởng em, bao nhiêu công việc cao trọng em có thể làm," và còn thêm nhiều lời lẽ tương tự với mục đích thuyết phục I-Nhã bỏ ý định tốt đẹp. I-Nhã trả lời khéo, dù không nói dối, bởi vì về điểm này ông thường rất cẩn thận, và cuối ông cũng tránh né và từ giã được ông anh.(11)

Mục Lục | Trang 1 2 _ 4 5 6 7 8 9 10 11 ... >

(8) Các tu sĩ Dòng Tên đồ đệ của Thánh I-Nhã luôn mong ước được hiểu rõ bằng cách nào mà I-Nhã đã viết ra những bài tập Linh Thao để đời. Ở đây, chúng ta bắt đầu được nghe chính Thánh nhân kể lại những kinh nghiệm người rút tỉa được từ những năm tháng đầu theo Chúa. Cũng chính từ giờ phút ấy, mà các phần nhận định và phân biệt thần loại được thai nghén và thành hình. Theo ngôn từ của I-Nhã, nhận định là một hành vi nhìn thẳng vào đáy thẳm của nội tâm hầu tìm cho ra và phân biệt cho được. Ở đây, kinh nghiệm của những lần nghĩ về vinh quang trần thế chỉ cho Ngài một chút cảm giác thoáng qua. Chúng chẳng tồn tại lâu và mong manh chóng vỡ như bọt nước. Nhưng những tư tưởng về các điều lành thánh lại đem đến cho Ngài niềm an ủi và hoan lạc vô song, chẳng những trong hiện tại mà còn kéo dài đến tương lai. Thiên Chúa là Đấng quyền năng. Ân huệ của Người bền vững đến thiên thu. Chẳng có gì thuộc về Thiên Chúa mà lại chóng tàn cả. Từ suy nghĩ đó, I-Nhã đã đi đến một kết luận vô cùng hữu ích cho những ai muốn học hỏi cách phân biệt thần loại: những khao khát, những tư tưởng chỉ đem lại sự bình an mang tính cấp thời và mau chóng vỡ tan như bong bóng là những tư tưởng đến từ thần dữ , vì thần dữ chẳng có gì để cho đi, mà chỉ chấp nhận sự nhượng bộ tạm thời hầu vĩnh viễn chiếm đoạt hồn ta mà thôi. Trái lại, tư tưởng kia đến từ Thiên Chúa. Một trong những suy tư đến từ Thiên Chúa trong kinh nghiệm riêng của I-Nhã là tư tưởng được hành hương về Đất Thánh – một hành vi đạo đức đáng trân trọng thời bấy giờ.

(9) Thế mới hay sức mạnh của các truyện và các sách đạo đức. Vì lý do này, I-Nhã luôn luôn khuyến khích kẻ theo người hãy trau dồi lòng yêu mến Chúa bằng việc đọc các sách thiêng liêng. Dù chẳng phải là mục đích, nhưng chúng là những phương tiện giúp ta yêu mến và gần gũi Chúa nhiều hơn.

(10) Thị kiến này là một trong những ví dụ cụ thể mà I-Nhã muốn đưa ra để minh chứng điều đến từ Thiên Chúa luôn luôn kèm theo tính kiên định và trường tồn. Tuy nhiên, ta cần phân biệt giữa ân sủng Chúa ban và ơn huệ ta muốn nài xin. I-Nhã không xin Chúa ban cho ông được ơn chẳng còn đam mê những thú vui xác thịt. Điều ông nhận được đến cách nhưng không từ Thiên Chúa. Rất có thể có lúc bạn và tôi cũng ước mong được ơn như I-Nhã. Nhưng một lần nữa, mong rằng chúng ta không hiểu lầm ông khi cho rằng I-Nhã khuyến khích mọi người hãy xin cho được một ơn là chẳng còn chút đam mê xác thịt nào. Đọc lại những trang tự thuật của Ngài, I-Nhã không nói các đam mê xác thịt không bao giờ đến. Ngài chỉ nói, Ngài chẳng lấy làm thích thú nữa mà thôi. Thế nên cám dỗ có thể vẫn còn đó, nhưng điều quan trọng là ta làm gì đối với chúng. Ngoài ra, hy vọng chúng ta cùng đồng ý ở một điểm: xin là việc của ta, biến đổi và trao tặng là việc của Chúa.

(11) Dù chẳng nói ra nhưng ông anh của I-Nhã phần nào cũng đoán ra ý định của em mình. Thế nên ông đã đưa I-Nhã rảo qua các phòng trong lâu đài Loyola, nơi chứa đựng những chứng tích và vinh quang của dòng họ. Hồi ấy, việc hành hương đi Jerusalem là một việc vô cùng gian khổ. Kẻ lữ hành phải từ bỏ tất cả và nhiều khi phải sống như những người ăn mày. Có hai loại người đi hành hương. Một là những người phạm tội thật nặng như chối đạo, giết người hay hãm hiếp. Họ bị các cha giải tội bắt đi hành hương trong một thời gian như là việc đền tội. Hai là những kẻ thật thánh thiện muốn làm điều này vì yêu mến Chúa và khao khát nên thánh. I-Nhã thuộc loại người thứ II. Nhưng bất kể thuộc loại nào, việc ra đi bỏ lại đằng sau tất cả danh vọng và tiếng tăm là điều mà gia đình ông sẽ khó lòng chấp nhận. Đấy là lý do tại sao anh của I-Nhã chẳng muốn ông ra đi.