Những Người Bạn trên Đường Loan Báo Tin Mừng

Dom MMsj

Nhớ buổi sáng mồng 1 tháng 1 năm ấy, 1994, khi nhà cầu nguyện cho mùa gặt, tôi và một người bạn, hai người một ngựa, từ Phước Long qua, đi vòng xuống con đường đất mới mở làm thành vòng đai Bù Đăng rồi trở ra hông chợ, gặp một bạn đường đi ngược chiều, anh cũng đã bước những bước đầu tiên của hành trình loan báo Tin Mừng như bao người bạn khác.  Anh vừa từ nhà một lương dân bước ra, nhìn thấy tôi, anh cười rất tươi, nhưng bước chân mới mẻ sao khỏi vụng về.  Chia tay anh trong lời nguyện lên đường, tôi gặp một cụ già đang chăn bò, đến lượt tôi cũng vụng về không kém, chỉ biết hỏi thăm, trao cho ông vài cái kẹo, hỏi tên ngôi làng rồi đi tiếp.

Chúng tôi đã phân chia nhau đi khắp nơi, anh em Sơn Hoà, Sơn Lang qua các xã Đoàn Kết, Đồng Nai, Thống Nhất; anh em Bù Đưng đi Minh Hưng, Bù Trang rồi BamBo; anh em Đăng Lang đi khắp vùng Dak Nhau, anh em Quảng Tín đi Dak Min và tới tận Dak Gâl; anh em sóc Bù Jrah vượt sông Đồng Nai đi Cát Tiên; anh em Kiến Đức, Quảng Tân và Dak Tich  đi Quảng Trực rồi Dak Bùso; anh em Buôn Kôl đi vào Quảng Khê; anh em Trường Xuân đi Dak Krung, anh em Quảng Sơn đi Quảng Phú, rồi Dak Rmăng.  Thấm thoắt thế là đã 10 năm, ngôi làng ông già tôi gặp năm xưa đã lãnh nhận phép rửa mấy đợt rồi, và đợt gần đây nhất là vào ngày 21 tháng 12 năm 2003.  Trên khắp các nẻo đường đã in đậm bao dấu chân với mồ hôi, đôi chỗ có chút máu hồng.

Sóc Bù Kroi có đôi vợ chồng trẻ.  Anh chồng mỗi lần ngang qua nhà thờ Bù Đăng phải chạy rất lẹ vì sợ tượng ông Chúa đứng sừng sững giữa sân.  Thế rồi khi đây đó lác đác có người trở lại đạo, anh dò hỏi và được biết vào đạo Chúa không cần phải giết heo bò cúng tế.  Đấng Thiên Chúa là tình yêu giầu lòng thương xót, đâu có thù vặt như  Bà Rừng hay Thần Lúa, và anh ta đã tự tìm đến nhà anh thợ săn ở Bù Đưng xin được tiếp nhận.  Sau đó xin theo học khóa đào tạo Giáo Lý Viên tại Lái Thiêu.  Ngày 1 tháng 1 năm 1994, đến lượt anh đứng ra tiếp nhận bà con, chỉ một tháng trời mà đã có gần hai chục gia đình.  Có người vào đạo là phải có nơi họp nhau đọc kinh cầu nguyện.  Anh bàn bạc với mọi người, và thế là miệng nói tay làm, bà con kéo nhau vào rừng chặt tre, cắt tranh.  Thế nhưng căn nhà mới vừa lợp xong mái đã nhận được lệnh phải rỡ bỏ, vì làm nhà để ở thì lớn cách mấy cũng được chứ nhà nguyện dù nhỏ xíu cũng phải xin phép.  Cái khó ló cái khôn, anh đã cùng vợ kê giường xuống bếp ở để dành trọn căn nhà của mình cho bà con họp nhau sinh hoạt, cầu nguyện.  Hôm nay, nhà bếp của anh đã được nới rộng thành nhà ở, và nhà ở cũng được bà con góp sức dựng lại thành nhà nguyện.  Thế là từ một cặp vợ chồng son, Tin Mừng được công bố, nơi suối nước rửa tội, thể xác họ trở thành cung thánh, và ngôi nhà ở của họ trở thành nhà nguyện là lẽ đương nhiên, đời Kitô hữu là thế.

Một chàng trai ở sóc Bù Lôn, đã theo đạo từ năm 1972, nhưng suốt thời gian ly loạn, anh không còn nhớ gì hết.  Mãi tới tháng 6 năm 1993, anh tìm đến nhà anh thợ săn xin trở lại và được gửi đi học khóa giáo lý và cầu nguyện.  Anh đã lên đường ngay sau ngày 8 tháng 12 năm 1993, nghĩa là khi vừa nhận được lệnh ấn định ngày khởi hành.  Tương tự như vậy, tại Dak Nhau, anh em cũng đã đi trước một bước, tới đúng ngày 1 tháng 1 năm 1994, con số báo về đã là 31 gia đình.

Bù Đăng Srêy, một ngôi làng nằm ngay bên đường, ba năm trời đi ngang qua, chưa tìm được cơ hội để vào, thì chiều nay, ngày 1 tháng 1 năm 1994, tôi đã có thể đặt chân tới.  Một bạn đường từ nhà thôn truởng bước ra, mặt đỏ gay, vui vẻ dắt tôi vào nhà, anh không ngờ cánh cửa nhà này sẵn sàng đến thế.  Bước đầu gặp gỡ, chưa nói được gì, thì cứ uống đã, và thế là ché rượu cần làm đầu câu chuyện, cả hai gặp gỡ thân tình.  Ít tháng sau, anh chàng thợ săn đã đưa thôn trưởng trở về, chuyện đơn giản thế này: Thói quen của bà con sắc tộc bấy giờ còn sống theo đại gia đình trong những ngôi nhà tranh dài và rộng.  Nhà thôn trưởng chỉ có hai anh em, nghĩa là hai gia đình chung một mái nhà với hai bếp lửa ở hai đầu.  Chàng thợ săn đã gặp gỡ gia đình ông em, sau khi cả nhà thuận lòng theo Chúa, anh đã đốt tất cả những đồ thờ cúng và rảy nước thánh khắp phần nhà người em.  Thôn trưởng thấy vậy, sợ tà ma chạy hết qua phần nhà của mình, hai ngày sau cũng vội vàng gặp thợ săn và xin vào đạo.  Cả nhà đón nhận Tin Mừng, ngặt một nỗi thôn trưởng có số đào hoa, tới ba bà vợ, năm đó được sáu đứa con.  Tất cả sống chung vui vẻ, đầm ấm, biết làm sao bây giờ.  Hôm nay, sau mười năm, ngôi nhà này đã có thêm bốn đứa con nữa, một chàng rể và một đứa cháu.  Tất cả vẫn trong vòng tay của Thiên Chúa giầu lòng thương xót.  Tôi cũng thường ngủ qua đêm tại đây như nhà của mình.

Chàng thợ săn nhận nhiệm vụ đi tới Bù Có, ngôi làng có ông già tôi đã gặp trên đường, anh còn có duyên nợ với Bù Trang và Bambo.  Hôm nay khi ngồi ôn lại chuyện xưa, tôi hỏi tại sao có những làng tôi hối thúc anh hoài mà vẫn không nhúc nhích, Bu Đăng Srêy chẳng hạn, nghe câu trả lời, tôi thấy anh khá tài tình, anh nói trước khi trao Lời Chúa phải phát quang đã chứ, những sợi giây chằng chịt mê tín, những món nợ thần linh phải đợi bà con  trả cho xong. Thật vậy, khi tới Bambo, gặp một chùm nhà, bà con khoe đã gặp thợ săn, nhưng phải đợi tháng 11, sau mùa lúa mới, bà con cúng trả nợ thần thánh như đã hứa rồi mới vào đạo.

Năm 1991 tôi gặp anh, lúc đó anh mới có hai đứa con, năm nay anh đã có cháu nội.  Đó là một chàng trai lanh lẹ, vừa lo việc đạo vừa có chân trong tổ an ninh của xã lo thôn ấp.  Trong sóc anh còn là già làng thay ông chú.  Gia đình anh theo đạo từ trước năm 1975 nhưng chưa được rửa tội.  Tới năm 1989, anh được một bạn săn người kinh giới thiệu với nhóm anh em truyền giáo, và anh đã tỏ cho biết mình có đạo.  Bao nhiêu năm vắng bóng linh mục, không người dẫn dắt, không đọc kinh tối sáng vì e ngại nhiều bề, nhưng lòng tin vào Thiên Chúa chưa hề phai lạt.  Khi một người có đạo xin gặp là anh thợ săn vội vã tới ngay, anh đâu cần biết người ấy là ai, chỉ biết đó là một người có đạo và muốn hướng dẫn bà con sống đạo, thế là đủ.  Sau lần gặp gỡ này, anh đem về một tấm ảnh, và đây cũng là lần đầu tiên gia đình anh dám đặt ảnh Chúa giữa nhà.

Hẹn gặp lại thứ năm tại sóc, nhưng, chúa nhật hai anh kia mới tới.  Lỡ hẹn thì đâu thể gặp được người cần gặp, hai anh chỉ gặp chị vợ, và câu chuyện mở đầu quanh tấm ảnh giữa nhà là hiểu ý nhau ngay.  Những gia đình có đạo ngồi quây quần ôn lại các kinh và các bài hát.  Một tuần sau đó, vợ chồng anh thợ săn cùng với một cặp vợ chồng nữa rủ nhau đi truyền giáo.  Lạ lùng chưa, ngọn lửa mới được khơi dậy đã bùng cháy và bắt đầu lan rộng.  Bốn người đi vào Bù Dôh, một sóc cách bảy cây số (km) nằm sâu trong rừng.  Họ đến nhà bà con trước tiên, gặp gia đình bà thím đang giết heo để máu chảy tràn lan trên bồ lúa, và sau một hồi giải thích, gia đình này đã rời bỏ thần lúa để đón nhận Thiên Chúa.  Một gia đình, rồi hai gia đình, rồi một nửa sóc, bốn người mê man trên cánh đồng mới : anh thợ săn lo giảng giải, chị vợ dạy đọc kinh, chị nữa tập hát, đọc kinh từng nhà rồi họp nhau lại một nhà cầu nguyện.  Rồi tiếp nhận những gia đình mới xin theo, chỉ sau sáu tháng là cả làng đây đó dòn dã lời kinh tiếng hát.  Đến đây thì chỉ còn lại vợ chồng thợ săn kết hợp với bà con sóc mới sinh hoạt.   Công việc truyền giáo có thể lan rộng cả sóc và qua sóc Đak Lah kế cận.

Anh thợ săn của chúng ta đã lên đường từ dạo ấy.  Bước đầu miệt mài, nhưng mấy năm sau này anh hững hờ lắm.  Cái gì đã làm anh xa dần sứ vụ.  Anh làm việc với thôn xã, quen biết nhiều, ưa uống rượu rồi say sưa.  Có phải con ma men đã ngăn chận bước chân anh? dù lửa nhiệt tình chưa tắt trong tim.  Thực ra, ma men chỉ cản trở một phần, còn lại gánh nặng gia đình. Nguyên việc lo cho đứa em vợ lập gia đình rồi đưa vợ về cũng đòi nhiều công sức.  Anh phải làm nhà mới để cậu em về có nhà ở, phải lo trả của cho gia đình nhà sui tốn kém cũng nhiều.  Năm vừa qua gia đình anh lại gặp đại nạn, đứa con dâu bị khối u ở não, bệnh viên chê rồi vẫn không an lòng, nỗi ám ảnh bùa ngải làm anh lo chạy thầy chạy thuốc tứ tung.  Cuối cùng con mất, còn chất thêm nợ.  Sau đó ít tháng thêm đứa cháu, con của em vợ bị ung thư máu rồi mất, thêm một cái tang.  Gia đình mẹ vợ và cậu em hoảng quá, bỏ ngôi nhà anh đã dày công gây dựng từ năm 1991.   Đây là ngôi nhà gỗ đầu tiên của sóc này, ban đầu lợp tranh, sau thay ngói, rồi xây nền lát gạch tàu.  Phải mất cả chục năm mới hoàn chỉnh, giờ lại phải dựng một ngôi nhà mới, nhỏ hơn nhưng người ở an lòng, vì bà mẹ vợ già chưa thoát khỏi nỗi ám ảnh vẫn hằng đeo đẳng bà con trước đây mỗi khi trong gia đình có người đi vào bên kia thế giới, sợ rằng người chết tìm được đường trở về nhà thì khổ.  Thói quen của bà con xưa kia là hễ trong nhà có người chết thì đốt bỏ luôn ngôi nhà, và phải đốt trọn 7 ngày.  Nhưng đấy là thời du mục sống dưới các mái nhà tranh tre nứa, chứ nay nhà gỗ vững vàng thì chỉ có nước gỡ bỏ, bán, đi nơi khác.  Con chết, cháu chết, còn bị gia đình sui gia trách móc, và bị người này người nọ mỉa mai, đúng là họa vô đơn chí.

Khi đứng ra cử hành phụng vụ Lời Chúa đưa tiễn đứa cháu, tôi đã cống bố Tin Mừng thánh Gioan đoạn Ngôi Con cất tiếng gọi Cha: “Cha ơi, con đến cùng Cha” (Ga 17, 11) và tôi đã đặt lời này vào miệng đứa trẻ, đồng thời xin mọi người đặt con trẻ vào vòng tay Cha, để tiếng khóc đau thương hôm nay trở thành tiếng reo vui vì một người con của sóc vừa đến cùng Cha và đang được Cha ôm vào lòng.

Đứng nhìn anh thợ săn đưa tiễn cháu gái, tôi thấy thương anh  quá chừng, chỉ một thời gian ngắn mà anh phải vượt qua bao thăng trầm, gánh chịu nhiều lo toan, nhiều phen  mệt mỏi rã rời cả tinh thần lẫn thể xác.  Có người thấy anh xa dần sứ vụ buông lời trách móc, và tỏ ý tiếc cho một con người bước đầu là thế mà nay sao quá lạnh nhạt.  Thế nhưng trước mắt tôi, anh vẫn dễ thương, bố con gặp nhau, lần nào cũng vậy, con nấu cháo gà, bố đùa vui rồi khích lệ.  Nhưng đúng là có những lúc, nếu chỉ dựa vào sức riêng thì anh có cố lắm cũng chưa chắc đã lê nổi tấm thân và gia đình, anh đã bước đi giữa cái phi thường với bình thường và tầm thường.  Ai chả vậy, dù sao, lửa Tin Mừng vẫn chưa hề tắt nơi một con người đã rảo gót qua bao cánh đồng và đã gặt hái nhiều hoa trái.  Cuộc sống bình thường của anh luôn để lộ nét phi thường, anh chưa từ chối một ai khi cần ghé nhà tá túc.  Anh tiếp đón họ như người nhà, dù những người này làm anh phải thiệt hại nhiều.  Chẳng hạn như anh chàng người Mường từ đâu lạc tới, bữa đó nhận chăn bò, rồi ham chơi, để bò ăn savon chết gần hết bầy.  Không những anh không đuổi đi mà cũng chẳng la rầy.  Rồi một chàng trai Mường nữa từ miền Bắc vào xin anh nhận làm con nuôi, anh lo gây dựng đất đai và gia đình, nhưng ngặt nỗi chàng trai gây cảnh oan trái rồi không chịu cưới, anh đứng ra nhận trách nhiệm, giết bò đền làng, rồi cố chạy theo đứa con nuôi năn nỉ.

Một tấm lòng luôn mở rộng, nét vui tươi, dáng thanh thản, anh sống chan hòa với mọi người, và lửa hồng trong anh đang vực anh dậy.  Vào mùa truyền giáo lần này, trước tiếng gọi ngàn năm, anh đã xin được tiếp tục hành trình dang dở, và anh đã lên đường.

Các sóc người Stiêng vào những năm 1991 còn có nhiều người chơi ngải, cứ coi như một loại độc dược để phòng thân và trả thù.  Người khỏe mạnh không nói làm gì, nhưng trẻ con và người yếu đau là dễ nhiễm độc.  giáo lý viên truyền giáo tới đâu, bà con nộp ngải độc tới đó, những củ ngải chính chủ nhân không dám thiêu hủy, chỉ có giáo lý viên là người dám đốt tất cả, từ những đồ thờ cho đến ngải độc.  Người đi loan báo Tin Mừng còn đóng vai sứ giả của Hội Thánh, cầu nguyện khi tiếp nhận người mới trở lại, và cầu nguyện cho người yếu đau .  Nếu bà con đã quen mời thày cúng mỗi khi trong nhà có người đau yếu, thì nay, trong bước đầu mới trở lại, bà con thường mời giáo lý viên tới cầu nguyện.  Thế có nghĩa là một khi cất bước lên đường, công việc gia đình nhiều khi phải xếp lại.   Nhiều lần anh vừa vác dao ra tới rẫy đã có người đuổi theo xin đi tới sóc mình cầu nguyện.  Chưa hết, đi đã vậy, về lại có những người sóc mới theo chân anh về nhà chơi để nghe anh giảng giải thêm và để tập đọc kinh.  Anh đi trước, kéo thanh niên theo sau, rồi thanh niên các sóc mới lại theo về, cứ thế, khắp các buôn làng bỗng dưng bừng sống dậy trong lời kinh và thánh ca cùng với tiếng hò reo sinh hoạt .

Suốt ba năm đầu vào sứ vụ trên vùng đất này, tôi đến các buôn làng đã có người theo đạo trước năm 1975.  Đi từ làng này tới làng kia, chỉ làm một việc là thăm viếng và cầu nguyện, thế là tất cả thức giấc trong lời kinh tạ ơn và chúc tụng.  Nhớ lần đầu tiên tới Dak Nông, tìm đường tới Buôn Kôl, tôi và một người bạn đi trúng phải con đường rừng heo hút, lầy lội và hoang vắng, tới một ngã ba, chúng tôi đi đường bên phải, may quá cuối cùng lộn đường mà cũng tới.  Con đường chúng tôi đi nằm bên kia suối của sóc, hai cô gái đang ngồi giặt đồ, thấy khách lạ cứ trố mắt nhìn chứ đâu ngờ đấy lại là bố mình.  Tôi đã ở lại đây một ngày một đêm, cùng với các thanh niên, chúng tôi vào từng nhà.  Sau mấy lời thăm hỏi, chủ nhà kể sơ qua về hoàn cảnh của mình, có ngươì còn xưng thú cả những lỗi lầm yếu đuối nữa, tôi đón nhận tất cả, đem đặt trong vòng tay Cha giầu lòng thương xót và hướng ý cầu nguyện, tất cả đọc kinh lậy Cha, thầm dâng lời nguyện cho gia đình, hát một bài kết, rồi đi tiếp nhà khác.  Rời Buôn Kôl, chúng tôi đi ngược về Bù Jrah, rồi Bù Dốp và Finao.  Khắp nơi, chỉ thăm hỏi và cầu nguyện, thế là lần tiếp theo sẽ có thêm một số gia đình, thêm những sóc mới có người tin theo.

Vào sóc, ở với bà con, thăm viếng có nghĩa là phải ngủ lại qua đêm, kể cũng hơi liều đấy, nhưng không thể làm khác được, đến mà đi liền bà con sẽ nói đi thăm bẫy chứ có thăm gì ai.  Biết mình là người của Hội Thánh, được sai đến với bà con, có nghĩa là thuộc về bà con, tôi đâu thể tính toán theo ý mình.  Lần đầu tiên vào Bù Jrah, ông bố thì muốn đi lặng lẽ, con cái vui quá, xếp châu đầu mấy xe gắn máy rọi đèn diễn văn nghệ.   Chiều hôm sau, qua thôn Bốn, bà con kéo tới đông đặc, ồn ào.  Ở lâu e không tiện, tôi xin bà con cho đi sớm, cố giải thích là phải khôn ngoan để lần tới còn trở lại, anh giáo lý viên đứng lên nói một cách thản nhiên: bố đến đây, chúng con không bảo đảm gì hết, nhưng nếu có chuyện gì xẩy ra thì cũng đâu ngoài ý Chúa.  Thế là tôi đành phải ở lại, bất chấp tất cả, bất cứ một ai khác ở vào hoàn cảnh của tôi cũng phải ở lại thôi.  Chiều hôm sau, qua Finao, cả đám thanh niên đi theo, tưởng gì, tối đến bà con đốt đuốc cắm quanh sân diễn văn nghệ.  Đêm nay bà con ca múa rất khuya, tôi vui quá, chẳng còn đầu óc để dè chừng những bất trắc có thể xảy ra.  Hơn nữa ngủ lại Bù Đốp đêm qua đã làm tôi mạnh dạn hơn rồi.

Vòng trở lại Buôn Kôl, tôi quyết định đi Quảng Khê, một xã khó khăn không cho anh em giáo lý viên Buôn Kôl tới đây truyền giáo.  Tôi đi cùng với bác sĩ K�Tông, người sắc tộc quê vợ ở đây.  Tới nơi, cái điểm tôi nghĩ là khó khăn nhất lại dễ nhất.  Gặp công an xã, tôi xin được ở lại, anh nói một mình không thể quyết định, phải mời thêm bí thư và chủ tịch nữa.  Tất cả gặp nhau ở nhà bố vợ K�Tông.  Chúng tôi đã thức thâu đêm suốt sáng để  trò chuyện và ca hát, thực tế là để làm quen.  Cũng nhờ đêm nay mà anh chàng công an trở thành đứa con yêu dấu của tôi. Còn lại những người khác thì rất thân thiết.  Vì đây là một xã có nhiều thôn, do đó tôi chỉ gặp gỡ và cầu nguyện với bà con ở những điểm chung chứ không thể đi từng nhà cầu nguyện.

Rời Quảng Khê, tôi trở về Buôn Kôl và hôm sau nữa đi vào Quảng Sơn.  Chiếc xe gắn máy của tôi lần này chở ba người.  Đến nơi mới nhìn thấy cái vỏ đã nứt suốt vòng tròn.  Hãy đợi đấy! Cứ vui vẻ gặp gỡ bà con đã.  Gặp công an xã, tôi vẫy chào xin phép ở lại rồi theo thói quen, tôi được dẫn vào từng nhà để thăm hỏi và cầu nguyện.  Đến 8 giờ đêm đang ngồi chơi uống rượu cần thì có người lạ tới ngồi cạnh hỏi thăm.  Sau đó nửa giờ, hai công an huyện tới, nhưng vì tránh không muốn bà con xôn xao nên anh để tôi tiếp tục ở với bà con đêm nay, sáng mai mới gặp lại.  Nói vậy thôi chứ tránh sao khỏi xôn xao, tôi cũng thấy lòng nôn nao.  Khuya về nằm trằn trọc, lo nghĩ trong khi cái bụng lại dở chứng ọc ạch suốt.  Đêm nay trăng sáng quá, hay mình bỏ trốn, vì hai anh công an huyện giờ này được công an xã rủ  đi giăng câu rồi.  Mấy giáo lý viên can ngăn ngay vì làm thế sẽ gây khó khăn cho bà con sau này.  Tôi chỉ dọ ý vậy thôi chứ ông bố nỡ lòng nào bỏ đi để gánh nặng cho con.

Sáng hôm sau chúng tôi vẫn họp nhau cầu nguyện.  Bắt tay nhau như thể chia tay, có nước mắt của các ba, các cô, rồi các già làng dẫn tôi ra xã làm việc.  Tôi bước đi và cảm thấy lòng mình thanh thản hơn bao giờ hết, vì cũng hơn bao giờ hết, tôi biết rằng mình là người của Chúa và đang bước đi trong tay Ngài.  Biết rằng “ông chẳng có quyền gì trên tôi nếu từ trên không ban cho.” Chúng tôi đã ngồi nói chuyện gần hết buổi sáng để đôi bên hiểu nhau và thông cảm cho nhau, tôi nói rõ mình đến đây chỉ là để thăm hỏi bà con, và để khích lệ bà con vững tin vào Chúa, đấng giải thoát bà con khỏi mê tín lạc hậu, khỏi những ám ảnh thần linh lẫn lộn với ma quái để rồi phải giết heo bò cúng tế tốn kém, làm cho cuộc sống bà con đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.  Anh hỏi lại rằng theo lời khai của tôi thì mỗi nơi tôi chỉ ghé một ngày làm sao bà con có thể vững tin hơn được.  Tôi chỉ tủm tỉm cười nói rằng chuyện này anh không tài nào hiểu nổi đâu.  Làm việc xong xuôi, công an xã mời tất cả về nhà làm mồi nhậu.  Trưa nay, một buổi trưa rất vui, có hai anh và tất cả giáo lý viên vùng này cùng xoay vần ly rượu.  Sau đó tôi tiếp tục gặp bà con thôn Một, đầu xã, cầu nguyện và ăn uống xong xuôi mới cất bước ra đi.  Tôi cứ đi, có ngờ đâu phía sau tôi, anh công an xã lặng lẽ đi theo cho đến khi tôi rời Dak Nông mới thôi, vì anh sợ tôi có thể bị chặn lại khi ra tới huyện.  Quả thực, người đã sai thiên thần canh giữ mà tôi đâu có hay.  Cũng từ kinh nghiệm này, tôi nhận biết rất rõ rằng Chúa ở với mình, ở với người môn đệ trên đường loan báo Tin Mừng, như lời Người đã hứa (Mt 28, 20).

Mmsj